Op.Dr. Banu Çiftçi
yükleniyor...
Randevu için
0(533)687 25 23

Gebelikte kalp-damar sisteminizde çok ciddi değişiklikler olur. Kalp daha hızlı atar, dakikada pompaladığı kan miktarı artar ve tüm vücudunuzda dolaşan kan hacmi %40-45 oranında artar.

Bununla beraber, gebelikte damarlarda genişleme olur ve bu, kan basıncınızı düşürür. Gebeliğin tam ortasında, kan basıncınız, hayatınız boyunca bir daha hiç görmeyeceğiniz seviyelere iner ve doğuma doğru tekrar artışa geçer.

SEBEPLERİ;

Sağlıklı bir kadında, gebelik sırasında, kalp-damar ve sinir sistemi bu ciddi değişikiklere uyum sağlayarak, tolere edebilir. Ama bazen, bu adaptasyon o kadar hızlı olmaz ve sersemlik, baygınlık hissi oluşturabilir. Özellikle şu durumlarda baygınlık hissi oluşabilir;

Çok hızlı, aniden ayağa kalkmak

Otururken, kan bacaklarda ve ayaklarda göllenir. Hızlı kalkma durumunda, bacaklarınızdan kalbinize dönen kan miktarı hemen ayarlanamayabilir. Bu durumda ani bir tansiyon düşmesi oluşur ve baygınlık hissi yaratabilir.

Sırt üstü yatmak

Gebeliğin ikinci yarısından sonra, büyüyen rahim, vücudun alt tarfından, kalbe dönen kanı azaltır. Sırt üstü yatmak bu durumu daha da kötüleştirir.

Vasovagal bayılma

Bazı kişiler, ıkınma, idrar yapma ya da barsak hareketleri sırasında halsiz düşebilirler. Bu hareketler, kan basıncı düşmesine ve kalp atımının yavaşlamasına sebep olarak bayılma hissi uyandırabilirler. Gebe kadınlar bu duruma daha yatkındırlar. Baygınlık hissi yanında, terleme, solukluk, bulantı, esneme ve hızlı nefes alıp verme eşlik edebilir.

Açlık ve susuzluk

Açlık, kan şekeri düşmesine yol açarak, sersemlik hissi oluşturabilir. Gebelikte açlık daha hızlı etki eder. Sık sık, az az yemeli ve yanınızda devamlı hafif atıştırmalıklar bulundurmalısınız. Vücudunuzun yeterli sıvıya sahip olup olmadığını anlamanın en iyi yolu da idrar renginizi kontrol ederek, gerekli sıvıyı almaktır. Sıvı alımını, sıcak havalarda ve egzersiz durumlarında arttırmalısınız.

Kansızlık

Kansızlığınız varsa, kanda oksijen taşımakla görevli alyuvarlarınız yeterli olmadığından, beyne ve tüm vücuda giden kan miktarı da azalacaktır. Bu da baygınlık hissini beraberinde getirir. Kansızlığın en sık sebebi, demir eksikliği anemisidir. Özellikle de gebelik bu duruma yatkınlık oluşturduğu için, gebelikte demir takviyeleri çok önemlidir.

Aşırı sıcak

Aşırı sıcak banyoda uzun süre kalmak, kan basıncınızı düşürerek, bayılma hissine sebep olabilir.

Hızlı soluk alıp verme

Aşırı egzersiz ya da bunaltı hızlı soluk alıp vermeye ve sonrasında bayılmaya sebep olabilir. Egzersiz her ne kadar faydalıysa da, yorgun hissettiğinizde bırakmalı ve aşırı egzersizden kaçınmalısınız.

NE ZAMAN DOKTORUMU ARAMALIYIM ?

Sıcaklık, açlık, hızlı ayağa kalkma gibi sebebini bildiğiniz durumlar sonrası oluşan sersemlik ve baygınlık da endişelenmeyin ve gerekli önlemleri alın. Aşağıdaki uygulamalara rağmen baygınlık hissiniz geçmiyor veya sebepsiz olarak, sık sık bunu yaşıyorsanız, doktorunuza durumu bildirmekten çekinmeyin. Altta yatan önemli bir sebep yakalanabilir.

Baygınlık hissi, başınıza aldığınız bir darbe sonrasında olduysa, şiddetli baş ağrısı, görmede bulanıklık, konuşma bozukluğu, çarpıntı, uyuşma, göğüs ağrısı, nefes darlığı veya kanama eşlik ediyorsa, derhal yardım istemeli ve bir sağlık kuruluşuna başvurmalısınız. Sadece sizi değil bebeğinizi de etkileyebilecek bir sorunla karşı karşıya olabilirsiniz.

Ayrıca erken gebelik döneminde baygınlık hissiyle beraber karın ağrısı, dış gebelik bulgusu olabilir ve acil müdahale gerektirir.

HAFİFLETMEK İÇİN NE YAPABİLİRİM ?

İlk yapmanız gereken, hemen uzanmak veya oturmaktır. Böylece düşmekten ve kendinize zarar vermekten korunmuş olursunuz. Eğer araç kullanma gibi kendinizle beraber başkalarına da zarar verebilecek bir konumdaysanız, hemen arabanızı park edip, durdurun.

Sol yan tarafınıza yatış, kalbe dönen kan miktarını artırarak, beyne kan akışını artıracak ve bayılmayı önleyecektir.

Yattığınız ya da oturduğunuz yerden ani kalkışlardan kaçının. Yatıyorsanız, önce yavaşça oturun, bacaklarınız aşağı sarkık konumda birkaç dakika bekleyin ve yavaşça kalkın.

Uzun süre ayakta kalmanız da bacaklarda kan göllenmesine sebep olabileceği için, ayakta, uzun süre hareketsiz kalmanız gerekiyorsa, en azından bacaklarınızı hareket ettirmeye çalışabilirsiniz.

Sıkı, destekleyici çorap giymek sizi rahatlatacaktır.

Özellikle 5. Ayınızdan sonra, sırt üstü yatmaktan kaçının. Mümkünse sol yan yatmaya çalışın. Sırtınızın arkasına koyacağınız bir yastık, gece farketmeden sırt üstü dönmenize engel olacaktır. Tam kolunuzun üstüne yan yatmak yerine, göbeğinizi yana düşürerek de yatabilirsiniz.

Aç ve susuz kalmamaya dikkat etmeli, yanınızda kan şekeri düşmelerini engellemek için devamlı atıştırmalık gıdalar bulundurmalısınız.

Kan sayımınız hiç kontrol edilmediyse, bir ana önce kansızlık yönünden araştırılmalısınız. Bunun yanında, kan sayımınız normal olsa da, 5. Aydan sonra demir takviyelerini ihmal etmemelisiniz.

Aşırı sıcak su banyolarından ya da sıcak ortamlardan kaçınmalısınız. Kolay değiştirebileceğiniz, nefes alabilen, pamuklu kıyafetler tercih etmelisiniz.

Aşırı yorucu egzersizlerden uzak durmalısınız.

Gebelikte stres ve bunaltıdan kendinizi korumaya çalışmalı ya da profesyonel destek almalısınız.